Studie slaapbruxisme en implantaatcomplicaties

10 augustus 2020
Is slaapbruxisme een risicofactor voor implantaatcomplicaties? Een zeer populaire vraag binnen de tandheelkunde. Tot dusverre bestaat er weinig sterk wetenschappelijk bewijs om deze vraag te kunnen beantwoorden: studies zijn vaak retrospectief of gebruiken inadequate methodes om slaapbruxisme vast te stellen. 
 
Op ACTA is in 2015 een single-centre, dubbelblinde, prospectieve klinische cohort studie gestart. Er zijn sinds de start belangrijke lessen geleerd voor toekomstig onderzoek. 
De studie was ontworpen om de verbanden tussen slaapbruxisme en biologische en technische implantaatcomplicaties te onderzoeken [1]. Het ontwerp hield de inclusie in van 98 volwassenen die implantaat-gedragen, niet uitneembare suprastructuren zouden ontvangen, die gedurende twee jaar werden vervolgd. Slaapbruxisme werd geëvalueerd door middel van ambulante elektromyografische (EMG) opnames van de temporalisspier. In totaal zijn er negen opnames per deelnemer gemaakt. Helaas kon de studie niet volgens het protocol worden voltooid, vanwege een aantal (te) pittige uitdagingen. Deze zijn in kaart gebracht en kritisch beoordeeld [2]. De onderzoeksvraag bleef helaas onbeantwoord. Wel zijn er belangrijke lessen geleerd die toekomstig onderzoek zullen helpen verbeteren.
De meest belangrijke factor die voltooiing van de studie heeft belemmerd was het veeleisende protocol, waarin meerdere opnames van slaapbruxisme werden uitgevoerd binnen een lange tijdspanne. Dit bleek mensen te weerhouden van deelname aan de studie, hetgeen de inclusie zeer moeizaam maakte. Daarnaast bleken de EMG-opnames ontoereikend voor het scoren van slaapbruxisme. Dit kwam voornamelijk door het loslaten van het EMG-apparaat gedurende de slaap en het niet nakomen door de deelnemers van de instructie om het apparaat goed in te stellen voor gebruik. Al met al werd door het uitvoeren van de studie geleerd dat een pragmatisch en precies diagnostisch instrument voor slaapbruxisme de hoeksteen is voor toekomstige succesvolle prospectieve studies. De noodzaak voor een valide, maar simpel diagnostisch instrument werd bevestigd door kwalitatief onderzoek wat door ACTA-onderzoekers in 2016 is uitgevoerd onder tandarts-implantologen in Nederland [3]. Naar aanleiding van deze bevindingen hebben ACTA-onderzoekers hun aandacht verder gericht op het ontwikkelen van een gestandaardiseerd diagnostisch instrument voor bruxisme.

Deze studie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de NVGPT.

Oproep
Tandartsen die interesse hebben voor deelname aan dit onderzoek kunnen contact opnemen met onderzoeker M. Thymi, op m.thymi@acta.nl.

Referenties
1. Thymi, M., et al., Associations between sleep bruxism and (peri-) implant complications: a prospective cohort study. Bdj Open, 2017. 3: p. 17003. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5842855/
2. Thymi, M., et al., Associations between sleep bruxism and (peri-)implant complications: lessons learned from a clinical study. BDJ Open, 2020. 6(1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7299950/
3. Thymi, M., et al., Experience with bruxism in the everyday oral implantology practice in the Netherlands: a qualitative study. BDJ Open, 2018. 4: p. 17040. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6226535/