NVGPT Publicatieprijs 2022 voor Floor Maarse

27 november 2023

Op het congres van 10 november 2023 werd een van de NVGPT Publicatieprijzen 2022 uitgereikt aan Floor Maarse voor haar artikel 'Dental implants in dentate primary and secondary Sjögren's syndrome patients: A multicenter prospective cohort study'. Naast Floor Maarse ontving dr. Boyuan Kuang ook de derde prijs.
Hieronder een samenvatting van de publicatie van Floor Maarse, waarvoor zij een cheque van 250 euro en een oorkonde kreeg overhandigd.


Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte die wordt gekenmerkt door een chronische ontsteking van de exocriene klieren. Het syndroom werd in 1933 voor het eerst beschreven door de Zweedse oogarts Hendrik Sjögren. Na reumatoïde artritis wordt Sjögren beschouwd als de meest voorkomende reumatische auto-immuunziekte en treft vooral vrouwen (vrouw-man verhouding, 9:1).
Aantasting van de klieren door het ontstekingsproces treedt vooral op in de speeksel- en traanklieren met als gevolg droge ogen en een (gevoel van) droge mond (hyposalivatie en/of xerostomie). Een verandering in de samenstelling van het speeksel of een gebrek aan speeksel verhoogt het cariësrisico, wat resulteert in een aantasting van het gebit. Dit heeft uiteindelijk verlies van tanden en kiezen tot gevolg.
Door de droge mond hebben deze patiënten al moeite met eten, wat nog verder bemoeilijkt wordt door het vroegtijdig verlies van kauweenheden. Implantaat gedragen kronen zouden mogelijk een goede methode zijn om het kauwvermogen te verhogen. Echter, tot op heden zijn er nog geen prospectieve trials gepubliceerd waarin het succes en ‘survival’ van tandimplantaten in Sjögren patiënten onderzocht is. Daarom was het doel van de studie de klinische prestaties en de door de patiënt gerapporteerde uitkomsten van tandheelkundige implantaten bij dentate patiënten met Sjögren prospectief te onderzoeken en te vergelijking met personen zonder Sjögren.
Hiervoor werden er 37 implantaten geplaatst bij 17 patiënten met Sjögren en 26 implantaten bij 17 niet-Sjögren patiënten ter vervanging van ontbrekende (pre)molaren. Klinische prestaties, marginale veranderingen in het botniveau, patiënttevredenheid en de aan de mondgezondheid gerelateerde kwaliteit van leven (OHRQoL) werden beoordeeld 1 maand, 6, 12 en 18 maanden (T18) na het plaatsen van de kroon op het implantaat. Verandering van het botniveau rondom de implantaten werd gemeten op gestandaardiseerde röntgenfoto's. Klinische parameters betroffen de overleving van implantaten/kronen, plaque-, bloeding- en gingiva-index en sondeerdiepte. Patiënttevredenheid en OHRQoL werden gemeten met behulp van gevalideerde vragenlijsten.
De implantaatoverleving na 18 maanden was 100% bij de patiënten met Sjögren en 96,2% bij niet-Sjögren patiënten. Het gemiddelde marginale botverlies op T18 verschilde niet tussen de twee groepen, respectievelijk 1,10 ± 1,04 en 1,04 ± 0,75 mm (p = 0,87). De klinische prestaties waren goed te noemen, zonder verschillen tussen de groepen voor alle uitkomstmaten (p > 0,05).
De kwaliteit van leven gerelateerd aan de mond was bij patiënten met Sjögren significant verbeterd na plaatsing van implantaat gedragen kronen op alle meetmomenten vergeleken met baseline (p < .05). Bij de niet-Sjögren patiënten was er geen significante verbetering meetbaar in de kwaliteit van leven ten opzichte van baseline. Niettemin bleven de patiënttevredenheid en de kwaliteit van leven gerelateerd aan de mond significant hoger voor patiënten zonder Sjögren op alle meetmomenten (p < .05). 
Uit deze studie concluderen de auteurs dat solitaire tandheelkundige implantaten een veilige en effectieve behandelingsoptie zijn voor Sjögren-patiënten tot 18 maanden. Om het lange termijn succes van tandheelkundige implantaten bij deze patiënten te bestuderen, zal een vervolgonderzoek worden uitgevoerd. Daarnaast gaat de aandacht van de auteurs uit naar implantaten in edentate Sjögren patiënten en naar mogelijkheden om de totale behandeltijd voor deze patiënten te verkorten.

Dental implants in dentate primary and secondary Sjögren's syndrome patients: A multicenter prospective cohort study.

- Auteurs: Floor Maarse, Willem Fennis, Jos Twisk, Anke Korfage, Eric Santing, Laurens den Hartog, Marvick Muradin, Melvin Maningky, Gerry Raghoebar, Arjan Vissink, Henk Brand en Derk Jan Jager.

- In: Clin Oral Implants Res. 2022;33(11):1157-1170. doi: 10.1111/clr.13998. 

- Uit: de afdelingen MKA van het AmsterdamUMC, UMC Utrecht, UMC Groningen, ACTA afdeling Orale Biochemie en tandartspraktijk ‘Bocht Oosterdiep’ te Veendam.