NVGPT-lid in beeld: Carlijn van der Lugt

16 januari 2020

De NVGPT is een multidisciplinaire vereniging met drie aandachtsgebieden: prothetiek, gnathologie en restauratieve tandheelkunde. Bij de leden van de NVGPT zit een schat aan kennis en ervaring. Daarom laten we regelmatig een lid aan het woord over zijn of haar opleiding, werk en visie. Dit keer is de beurt aan Carlijn van der Lugt, tandarts-gnatholoog en sinds december ook bestuurslid en penningmeester van de NVGPT.


“Als tandarts-gnatholoog kun je echt het verschil maken“
 

Opleiding en werk
Na uitloting en een jaar wiskunde en informatica kon Carlijn van der Lugt in 1999 aan de studie tandheelkunde beginnen bij ACTA. Die rondde ze in 2004 af om vervolgens aan de slag te gaan als zzp’er in diverse praktijken. In 2006 startte ze een eigen praktijk in Den Haag. Van 2007 tot 2010 volgde ze de opleiding Orale Kinesiologie, in combinatie met werk in haar eigen praktijk. Sinds 2010 werkt ze daar als tandarts en tandarts-gnatholoog. Tot 2019 deed ze dat ook bij het CBT van het HagaZiekenhuis in Den Haag, nu alleen in haar eigen praktijk, waarnaar patiënten worden verwezen door tandartsen en huisartsen uit de regio. Die praktijk is inmiddels uitgegroeid tot een groepspraktijk met vier tandartsen. Sinds december 2019 is ze penningmeester van de NVGPT. Daarnaast is ze fervent hardloopster en geeft ze een halve dag in de week running therapie.
 
Holistisch
“Ik ben tandarts geworden om met mijn handen bezig te zijn en mensen te helpen. Een heel leuk vak, maar al snel na mijn afstuderen wilde ik wat meer gaan doen. Voor mijn gevoel ontbrak er iets. Ik keek nog veel te veel naar de tanden en niet naar de hele patiënt. Dat holistische aspect en dat er veel meer kan spelen op sociaal en psychisch vlak, vind ik interessant. Na een gesprek met hoogleraar Frank Lobbezoo van ACTA ben ik de opleiding Orale Kinesiologie gaan volgen. Dat vond ik een inspirerende en wetenschappelijke opleiding. Die opleiding van drie dagen per week is wel heel intensief, maar dat lukte omdat ik twee goede tandartsen en een praktijkmanager erbij had in mijn eigen praktijk.

Waarom pijn?
“Wat ik heel interessant vind, is dat je als je allerlei therapieën toepast om mensen van pijn in het orofaciale gebied af te helpen en denkt adequaat gehandeld te hebben, dat het toch niet altijd helpt. Waarom blijft die pijn? Daar wilde ik meer van weten. Na mijn opleiding Orale Kinesiologie kan ik mensen vaak wel helpen, maar soms ook niet. Dan ligt het niet in mijn scope om dat te kunnen doen of voor de patiënt is het niet het goede moment. Soms kun je mensen wel begeleiden in hun klachten naar een acceptabeler niveau van pijn. Gericht verwijzen naar een psycholoog of een fysiotherapeut komt zeer regelmatig voor.”

Running therapie
“Op een heel ander vlak werk ik ook met mensen die niet goed in hun vel zitten. Met running therapie begeleid ik tien weken lang mensen om te starten met hardlopen. Een uur per week geef ik individuele looptraining en de rest van de week begeleid ik iemand per app. Dat is iets heel anders, maar het heeft wel heel veel met elkaar te maken. Binnen de gnathologie zijn er ontzettend veel mensen die een hoog stressniveau hebben en de klachten in hun lichaam niet meer goed kunnen managen. Door hardlopen kun je meer tot je lichaam komen en meer vertrouwen in je lichaam krijgen. Toevallig begeleid ik nu iemand die al tientallen jaren heel veel klemt door een ontzettend hoog stressniveau en hierdoor ook flinke kaakklachten heeft. Ze leert door regelmatig hardlopen zich beter te ontspannen.”
 
Balans
“Ik werk nu drie dagen per week in mijn praktijk en een halve dag als running therapeut. Daarnaast begeleid ik een tandarts-gnatholoog die in opleiding is. Eén keer in de drie weken werken we een dag samen. Dan brengt ze patiënten in die ze graag samen met mij wil zien. Dat is op zich geen gebruikelijke constructie voor de opleiding, maar beiden vinden we het een erg prettige manier om met elkaar te sparren over uitdagende problematiek. Sinds kort zit ik ook in het NVGPT-bestuur. Op dit moment vind ik de balans tussen werk en privé goed. Ik heb drie kleine kinderen die natuurlijk ook aandacht nodig hebben.”
 
Prettig vak uitoefenen
“Voor het penningmeesterschap van de NVGPT ben ik gevraagd. Ik wil graag iets voor de beroepsgroep doen, zodat ieder zo prettig mogelijk zijn vak kan uitoefenen met een goede wetenschappelijke basis. De NVGPT behartigt de belangen van ons allen, heb ik ervaren als gewoon lid. En er zijn best wat vraagstukken waar we tegenaan lopen. Ik vind het bijvoorbeeld heel belangrijk dat er nu onder meer door de inzet van de sectie gnathologen een nieuw G-hoofdstuk is gekomen met nieuwe prestatiebeschrijvingen en bijbehorende tarieven. De oude tarieven waren niet meer van deze tijd.”
 
Soms iets kleins
“In dit vak kun je echt het verschil kan maken. Niet alleen in de mond van patiënten, maar vooral in hun hele manier van leven en hoe ze tegen hun klachten aankijken. Soms is het maar iets heel kleins waar je ze verder mee kunt helpen. Soms kan een enkele oefening ze al meer bewust maken van hun mondgedrag. Een stukje kunsthars in de vorm van een stabilisatie opbeetplaat kan soms ook al heel veel effect hebben. Dat merk je bijvoorbeeld aan hoe mensen zich voelen of dat ze effectiever slapen.”

Frustrerend
“Lastig wordt het als je met mensen geen klik hebt, waardoor ze nauwelijks iets van je aannemen. Soms zijn ze er ook niet aan toe of willen ze niet horen wat je met hen wil bespreken. Misschien ben je dan niet de juiste behandelaar. Dan kun je ze beter proberen te verwijzen. Ik heb het idee dat we de laatste jaren door veranderingen in de ggz veel meer te maken krijgen met onbehandelde psychiatrische problematiek. Daar hebben we vaak niet de goede handvatten voor. Je krijgt ze dan in je stoel, terwijl je al snel merkt dat een andere behandeling noodzakelijker zou zijn.”

Moeizame machtigingen
“Machtigingen voor gnathologische behandelingen zijn moeilijk te krijgen bij zorgverzekeraars. Er is zorg waarvan ik vind dat die altijd gemachtigd zou moeten worden uit de basisverzekering. Een verwezen patiënt in de gnathologie zit niet voor niets in je stoel en heeft regelmatig al een lang tandheelkundig behandeltraject achter de rug. De machtiging zou dan niet heel veel moeite en tijd moeten kosten, maar dat is vaak wel het geval. Het zou wat gemakkelijker mogen. Daarnaast is de communicatie tussen zorgverzekeraars en patiënten ook niet altijd even adequaat.”

Urgent
“Ik vind dit een heel mooi vak om te doen. Je moet echt maatwerk kunnen leveren. Maar ik denk dat het ook goed is om de afwisseling te blijven zoeken in wat je doet. Helaas zijn tandarts-gnathologen schaars. Er zijn flinke wachttijden. Jammer, omdat mensen soms onnodig lang met klachten lopen die een flinke invloed kunnen hebben op hun dagelijks leven. Ik denk dat dit werk ook alleen maar urgenter zal worden. Ik zie namelijk steeds jongere patiënten die al stressgerelateerde klachten hebben. Kinderen die overbelast zijn door een veeleisende omgeving, de druk van sociale media, het vele telefoongebruik in een slechte houding en te weinig beweging. Daarnaast is het belangrijk om bij kinderen met atypische klachten rekening te houden met mogelijke traumatische ervaringen.”
 
Tekst: Reinier van de Vrie, december 2019