Kauwfunctie bij patiënten behandeld voor mondkanker

15 juni 2022

Op dinsdag 3 september 2019 heeft Reilly de Groot zijn proefschrift getiteld ‘Masticatory function in patients treated for oral cancer’ verdedigd aan de Universiteit Utrecht. Reilly de Groot ontving een bijdrage van de NVGPT in de kosten van de promotie. Hieronder een samenvatting van het proefschrift.

Een prospectief longitudinaal onderzoek naar met name kauwfunctie, maar ook andere mondfuncties bij patiënten die in ieder geval een chirurgisch oncologische resectie hebben ondergaan in verband met een mondholte tumor. Naast observaties van de functies werden er statistische analyses verricht om factoren in kaart te brengen welke de kauwfunctie juist verbeteren danwel verslechteren.
In hoofdstuk 2 is gepoogd om de mixing ability test, een kauwtest met tweekleurig wastabletje te valideren via vragenlijsten. Een goede uitslag is een totale vermenging, met een index van 0, waar de slechtste uitslag een index van 30 geeft. Een uitslag <20 reflecteert grofweg een mogelijkheid om vast voedsel te kauwen, <24 alleen zacht voedsel en daarboven lukt het kauwen nauwelijks.
De kauwfunctie is postoperatief bij deze patiëntengroep in de vijf jaar follow up fors verslechterd, waarbij 50% van de patiënten edentaat raakt ten tijde van de ablatieve chirurgie. Echter, vijf jaar na  de oncologische behandeling is bij de patiënten die nog in leven waren voor de drie onderzochte mondholtelocaties de kauwfunctie significant beter dan vóór de behandeling. Dit zou onder andere kunnen worden verklaard door tumor-gerelateerde klachten en/of adequaat prothetisch herstel.
Een belangrijke factor welke gevonden is voor de kauwfunctie is de functie van de tong. De relatieve impact van de tongfuncties (kracht, sensibiliteit) op kauwfunctie wordt groter naar mate het aantal occlusale eenheden afneemt. Verder zijn de bijtkracht, prothetische status, occlusale eenheden, tumorlocatie en tijd sinds operatie geïdentificeerd als factoren van impact op de kauwfunctie.
Van deze mixed model analyse is een rekentool gemaakt om de geschatte 'mixing ability index', een objectieve maat berekend als uitkomst van een kauwtest met een twee-kleurig wastabletje, te berekenen. Deze is te bereiken via deze website.
In een cross sectionele pilot studie werd er gekeken naar het effect van 3D-geplande eenfase fibulareconstructie (Alberta Reconstructive Technique, ART) van zowel mandibula en maxilla op de kauwfunctie. Dit werd vergeleken met de klassiek gereconstrueerde patiënten. Gezien de kleine studiepopulatie konden er geen harde uitspraken over superioriteit, maar werd er een trend gezien van betere kauwfunctie en kauwkracht bij de ART groepen. Een groter prospectief onderzoek zal nodig zijn om deze bevindingen te bevestigen.